Zowel in de Erfgoedwet 2016(externe link) als in de Erfgoedverordening Berg en Dal 2023(externe link) staat dat een eigenaar van een monument zijn of haar pand niet mag afbreken én niet mag wijzigen, tenzij er een vergunning voor is verleend.

Het is dus niet zo dat u nooit iets mag veranderen aan een monument. Wilt u uw pand verbouwen of wijzigen? Dan moet u als eigenaar van een monument een omgevingsvergunning aanvragen.

De Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN)(externe link) verleent de vergunningen namens de gemeente. Uw plannen worden getoetst door welstands- en monumentenadviseur(s) in de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. Indien nodig wordt samen met de eigenaar bekeken op welke manier het monumentale karakter van het pand het best behouden kan blijven. Behalve met de monumentale waarden wordt óók rekening gehouden met de gebruiksbestemming. Meer informatie vindt u in de Erfgoedverordening Berg en Dal 2023(externe link).

Wel of geen vergunning nodig?

U hebt géén vergunning nodig voor werkzaamheden waarbij detaillering, profilering, vormgeving, materiaalsoort en kleur van het monument niet wijzigen, zoals bijvoorbeeld het overschilderen van de buitenkozijnen in dezelfde kleur, het vervangen van kapotte ruiten, het opstoppen van rieten daken of vervangen van enkele dakpannen. U hebt ook géén vergunning nodig voor normaal onderhoud aan de buitenkant van monumenten. Het gaat dan om werkzaamheden waarbij niets aan de buitenkant en de terreininrichting gewijzigd wordt.

Via Omgevingsloket online(externe link) kunt u nagaan of u een vergunning moet aanvragen. U kunt de aanvraag meteen digitaal indienen. Voor een aanvraag omgevingsvergunning zijn leges verschuldigd.

Het is aan te bevelen vóór dat u een vergunning aanvraagt contact op te nemen met de Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN). In een vooroverleg kunt u uitleggen wat u wilt gaan doen zodat de ODRN kan nagaan of dit mogelijk is. Zo voorkomt u dat u een aanvraag indient die later wordt afgewezen.

Zonnepanelen op beschermde monumenten

De gemeente Berg en Dal heeft eigen beleid voor zonnepanelen op beschermde gemeentelijke en rijksmonumenten. In sommige gevallen kunt u vergunningsvrij zonnepanelen op beschermde monumenten plaatsen. Of u wel of geen vergunning nodig heeft en of er andere voorwaarden gelden, is terug te vinden in de beleidsregels zonnepanelen op beschermde monumenten(externe link).

Andere maatregelen voor verduurzamen monumenten

In monumenten zijn standaardoplossingen niet altijd mogelijk. Dat betekent niet dat er geen enkele duurzaamheidsmaatregel mogelijk is. Bij monumenten controleren we altijd of duurzaamheidsmaatregelen de cultuurhistorische waarden van een gebouw aantasten. Daarom is er bij monumenten altijd een vergunning nodig voor die duurzaamheidsmaatregelen. In sommige gevallen betekent dit dat we een andere maatregel voorstellen. Of dat een voorgenomen maatregel simpelweg  niet kan. 

Eigenaren van gemeentelijke monumenten adviseren wij om vooraf advies te vragen bij een deskundige duurzame monumentenadviseur. Dit geldt ook voor eigenaren rijksmonumenten. Daarmee krijgt u een idee welke plannen kansrijk zijn bij uw monumentaal pand. Op basis daarvan kunt u plannen maken. 

Via het Nationaal Restauratiefonds(externe link) is er een vergoedingsregeling. Die regeling geldt voor monumenteneigenaren die gebruik maken van een adviseur die is opgenomen in hun register als deskundige partij. 

Bij specifieke vragen of een bespreking van een duurzaamheidsadvies met de gemeente kunt u gebruik maken van het Energieloket(externe link). Let erop dat u bij het inplannen van een afspraak vermeldt dat u komt overleggen over een beschermd monument. 

Als de plannen al concreter zijn, kunt u een vooroverleg bij de Omgevingsdienst Regio Nijmegen aanvragen.