Duurzame energieopwekking

In de onderstaande afbeelding hebben we heel kort samengevat welke stappen we hebben gezet en welke we gaan zetten. Onder deze afbeelding staat uitgebreidere informatie over die stap, voor zover we uitgebreidere informatie daarover hebben.

Stap 1: Informatie volgt
Stap 2: Hier kunt u zien dat we op meerdere plekken in onze gemeente met u hebben gesproken en bekeken waar we wat voor duurzame energie willen opwekken. 
Stap 3: Hier kunt u zien welke plekken de gemeenteraad heeft aangewezen. Dit zijn de plekken binnen de gebieden die u als inwoner heeft aangegeven.
Informatie over de overige stappen volgt.

We willen duurzame energie opwekken omdat onze kinderen moeten kunnen opgroeien in een mooie, veilige en gezonde omgeving. Het gebruik van olie, kolen en gas bedreigt onze leefomgeving. Het zorgt voor uitstoot van CO2 en fijnstof. Daarom gaan we energie besparen, meer schone energie opwekken, grondstoffen hergebruiken, blijven we lokale duurzame initiatieven ondersteunen en zorgen we voor minder afval. 

Onze eerste prioriteit is nu om onze daken vol te leggen met zonnepanelen. Zonnepanelen op daken helpen ons om duurzame energie op te wekken. Als gemeente geven we het goede voorbeeld. Onze accommodaties zijn de afgelopen jaren allemaal zo veel mogelijk vol gelegd met zonnepanelen of worden binnenkort vol gelegd. Kijk maar eens bij sporthal Heuvelland en het gemeentehuis in Groesbeek, bij de Duffelt in Millingen. ‘Geen dak zonder zonnevlak’ is ons uitgangspunt. We hopen dat u en andere inwoners de daken gaan volleggen en dat u energie gaat besparen. Daar helpen we u op verschillende manieren bij. Bijvoorbeeld door u gratis advies te geven via het Loket Duurzaam Wonen Plus. Kijk voor meer informatie en het maken van een afspraak op www.duurzaamwonenplus.nl(externe link)(externe link). En door u ook op andere manieren te informeren en helpen hopen we dat ons voorbeeld door onze inwoners in grote getalen wordt gevolgd.
Maar we al doen veel meer. Zo helpen we onze inwoners bij de keuze om over te stappen op elektrisch rijden en door het plaatsen van laadpalen. En we onderzoeken wat er in onze gemeente nodig is om huizen klaar te maken om op termijn van het aardgas af te kunnen gaan. Wellicht pas na 2030. U hoeft dus nu nog niet van het gas af. Gaat u verbouwen? Dan is het verstandig om hier wel alvast over na te denken. Voor hulp en advies kunt u dus hier terecht: www.duurzaamwonenplus.nl(externe link)(externe link).

Wat we allemaal al doen is nog niet genoeg. We moeten ook zonne-energie opwekken door grootschalige zonneparken. We leggen uit waarom. 
Zelfs als er zonnepanelen liggen op alle daken die er geschikt voor zijn, dan nog wekken we niet voldoende energie op voor al het (toenemende) energieverbruik in Berg en Dal. Ook kost het vele jaren voordat alle daken vol liggen. Als we daarna pas beginnen met andere vormen van energie opwekken zijn we te laat om aan onze doelstelling te halen. Die doelstelling is om in 2030 zelf 50% van onze benodigde energie opwekken. Dat redden we niet als we nu alleen inzetten op zonnepanelen op daken. We moeten dus én aan de slag met onze daken én ook een deel van onze energie opwekken via zonneparken in ons landschap. We kiezen voor enkele grotere zonneparken op een paar plekken, omdat we niet door onze hele gemeente verspreid allemaal kleine zonneparken willen. Zo beschermen we ons landschap als geheel.

Zonneparken leveren ons duurzame, groene energie op. Maar, heel belangrijk, we willen met de aanleg van de parken ook meteen het landschap verbeteren. Zo leggen we op plaatsen waar nu alleen gras ligt verschillende landschapselementen aan. Denk daarbij aan hagen, struwelen, bloemrijke randen, fruitbomen, etc. Dat levert veel meer biodiversiteit op (meer verschillende dieren en planten), ziet er mooier uit en levert ons fruit uit eigen streek. En daar waar dat kan zorgen we dat u van dichtbij van dat mooie landschap kunt genieten dankzij wandelpaden.

Bij het opwekken van duurzame energie kiezen we dus voor zonne-energie. De gemeenteraad heeft dit in 2019 besloten. Dat deed ze nadat in 2018 grote groepen inwoners uit de hele gemeente deze voorkeur aangaven bij vier bijeenkomsten. Tijdens die bijeenkomsten gaven de inwoners ook aan (voorlopig) geen windenergie te willen. De inwoners kozen niet alleen voor zonne-energie. Ze gaven ook voorkeuren aan voor een aantal locaties. Die locaties waren de basis voor verder onderzoek, bijvoorbeeld uit het oogpunt van natuur & landschap en toerisme & recreatie. 
Daarna heeft de gemeenteraad definitief vastgesteld in welke gebieden we zonne-energie willen opwekken. We kiezen ervoor om zonneparken tijdelijk toe te staan. Na verloop van tijd worden ze weer opgeruimd. Bijvoorbeeld na 25 jaar. 

Zoals hiervoor aangegeven stellen we voorwaarden aan initiatiefnemers die een zonnepark in onze gemeente willen aanleggen. Zo willen we dat de biodiversiteit en het landschap verbeteren als er zonneparken komen. Denk aan een rand van hagen en bloemrijke struiken, maar ook de aanleg van een wandelpad zodat we ook van dichtbij van dat mooie landschap kunnen genieten. Het lijkt misschien gek dat een zonnepark meer biodiversiteit oplevert. Maar als we in/bij een zonnepark hagen en bloemrijke struiken plaatsen levert dat meer voedsel en leefruimte op voor dieren en planten dan bijvoorbeeld gras. Daarnaast kijken we of we die locaties voor andere functies kunnen gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan fruitteelt onder of bij de zonnepanelen. Een andere belangrijke voorwaarde die we als gemeente stellen is dat de initiatiefnemer u als inwoner actief bij de plannen betrekt. De gemeente ondersteunt daarbij.

Voor een aantal locaties onderzoeken de initiatiefnemers of grootschalige zonneparken mogelijk zijn. Zoals hierboven beschreven stelt de gemeente hier voorwaarden aan. Dat betekent dus dat de initiatiefnemers u als omwonende of belanghebbende nauw betrekken bij het onderzoek en verdere verloop. De gemeente stelt dus voorwaarden aan de participatie door de initiatiefnemers. Tegelijk is het goed om te weten wat u kunt verwachten van de participatie.

We zijn nu in overleg met de initiatiefnemers over een aantal zonneparken die in onderzoek zijn. Enkele initiatieven liggen tussen Millingen en Leuth. In totaal komt voor ongeveer 50 ha aan zonnepark op het land met daarbij circa 50 ha aan natuurontwikkeling. Door de natuurontwikkeling maken we het landschap mooier en wordt het gebied veel aantrekkelijker voor veel verschillende dieren en planten. Daarnaast zijn er twee parken bij Groesbeek die nader worden onderzocht. Alle parken zijn verschillend van grootte en variëren in opbrengst. Informatie daarover volgt.

Eerder hebben de beheerders van ons elektriciteitsnetwerk (Tennet en Liander) bekend gemaakt dat het elektriciteitsnetwerk in (onder andere) Gelderland vol is. Het groeit niet snel genoeg om alle opgewekte zon- en windenergie aan te kunnen. Welke gevolgen dit heeft voor Berg en Dal weten we nog niet. Het heeft in ieder geval geen gevolgen voor ons stroomverbruik en de aanleg van zonnepanelen op daken van woningen. Wellicht geeft het wel vertraging voor de aanleg van zonneparken en andere projecten. Welke gevolgen het precies gaat geven zijn we aan het bekijken. Een eerste inschatting van de gevolgen kan je in de bijlage lezen. Dit is een memo (uit 2021) van de toenmalig verantwoordelijk wethouder aan de gemeenteraad.